Kluczowym aspektem analizy związanej z cenami transferowymi jest określenie, czy mamy do czynienia z podmiotami powiązanymi czy nie. Od tego wszystko się zaczyna i każdy kolejny obowiązek (dokumentacyjny, sprawozdawczy itd.) związany jest z odpowiedzią na to pytanie.
Definicja podmiotów powiązanych
Definicja podmiotów znajduje się w art. 11 ustawy o CIT (oraz 25 ustawy o PIT – są to dokładnie te same definicje). Co mówi przepis? Rzuć szybko okiem i zapomnij i jego treści. Niestety jest to legislacyjny bełkot. Możesz też przejść od razu do dalszej treści wpisu, gdzie w sposób jasny wyjaśnię ci czym są powiązania przy cenach transferowych.
Z powiązaniami mamy do czynienia, gdy:[quote]
1) podatnik podatku dochodowego mający siedzibę (zarząd) lub miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwany dalej „podmiotem krajowym”, bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwem położonym za granicą lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego przedsiębiorstwa, albo
2) osoba fizyczna lub prawna mająca miejsce zamieszkania albo siedzibę (zarząd) za granicą, zwana dalej „podmiotem zagranicznym”, bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego podmiotu krajowego, albo
3) te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów.[/quote]
Posiadanie udziału w kapitale innego podmiotu oznacza sytuację, w której dany podmiot bezpośrednio lub pośrednio posiada w kapitale innego podmiotu udział nie mniejszy niż 5%.
Określając wielkość udziału pośredniego, jaki podmiot posiada w kapitale innego podmiotu, przyjmuje się zasadę, że jeżeli jeden podmiot posiada w kapitale drugiego podmiotu określony udział, a ten drugi posiada taki sam udział w kapitale innego podmiotu, to pierwszy podmiot posiada udział pośredni w kapitale tego innego podmiotu w tej samej wysokości; jeżeli wartości te są różne, za wysokość udziału pośredniego przyjmuje się wartość niższą.
Powiązania kapitałowe bezpośrednie
Najprostszym typem powiązania jest powiązanie kapitałowe bezpośrednie. Mamy z nim do czynienia w takiej gdy jedna spółka (Spółka A) posiada przynajmniej 5% udziałów w kapitale drugiej spółki (spółki B). Nie jest przy tym ważne, w jakim państwie mają siedziby te podmioty. Ważny jest fakt występowania bezpośredniego udziału kapitałowego. Przykład takiego powiązania widzisz na poniższym schemacie.
Z takim powiązaniem będziemy mieli również do czynienia, gdy dwa podmioty są kontrolowane przez inny trzeci podmiot (czyli tworzy się struktura ze spółką matką i spółkami córkami).
Powiązania kapitałowe pośrednie
Nieco bardziej skomplikowana jest sprawa, gdy mamy do czynienia z powiązaniami kapitałowymi pośrednimi. Tu stosujemy zasadę, którą przytoczyłem na początku wpisu: jeżeli jeden podmiot posiada w kapitale drugiego podmiotu określony udział, a ten drugi posiada taki sam udział w kapitale innego podmiotu, to pierwszy podmiot posiada udział pośredni w kapitale tego innego podmiotu w tej samej wysokości; jeżeli wartości te są różne, za wysokość udziału pośredniego przyjmuje się wartość niższą.
Dla przykładu, gdy jedna spółka (spółka A) posiada 50% udziałów w kapitale drugiej spółki (spółki B), zaś ta druga spółka (spółka B) posiada 15% udziału w kapitale trzeciej spółki (spółka C) to spółka A posiada udział w spółce C w wysokości 15%.
Z powiązaniem tym jest niestety jeden kłopot. W zasadzie nikt (włączając sądy i urzędy skarbowe) nie wie, jak daleko powiązanie to sięga. Czy jeśli dodamy jeszcze jedną spółkę do schematu (spółkę D) to czy spółka A jest z nią powiązana? Moim zdaniem nie, ale tak jak wspomniałem, jest to kwestia wątpliwa.
Mam do czynienia z powiązaniami – co to oznacza?
Fakt istnienia powiązań potencjalnie może powodować duże zagrożenie dla firmy, którą zarządzasz. Przede wszystkim powinieneś sprawdzić czy ciąży na tobie obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych. Inaczej też będziesz wypełniał deklaracje podatkowe oraz będziesz musiał składać dodatkowe dokumenty. Jeśli chcesz chętnie odpowiem na twoje pytania. Zadzwoń do mnie.
